Dişler Neden Çürür?
Süt dişleri, yapılarındaki farklılıklar nedeniyle daimi dişlere oranla çürümeye daha yatkındır. Şekerli, asitli yiyecek ve içeceklerin diş yüzeylerinde uzun süre kalması, çocukların ağız hijyenine yetişkinler kadar dikkat edememesi, sağlıksız beslenme gibi faktörlerin etkisiyle süt dişlerinde çürükler meydana gelir.
Çürükler Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Çocukta ağrı şikayeti oluşturmasının dışında süt dişlerinde çürüklerin tedavi edilmemesi sonucu çürük ilerleyerek alttan gelecek olan sürekli dişe zarar verebilir. Ayrıca çürük ilerleyerek diş kaybedilebilir. Bu durumda sürekli dişin yerini korumak amacıyla "yer tutucu" denen apareyler yapılmadığı takdirde diş dizilerinde çapraşıklık meydana gelebilir. Bu durumda ise ortodontik tedavi ihtiyacı doğabilir.
Süt dişlerindeki çürükler temizlenerek uygun tedaviler yapılır ve düşme zamanlarına kadar sağlıklı bir şekilde ağızda kalmaları sağlanır.
Diş Çürüklerinden Korunmak İçin Ne Yapmalıyız?
• Çocuklar, sabah kahvaltıdan sonra akşam yatmadan önce dişlerini anne babalarının gözetiminde fırçalamalıdır.
• Şekerli gıdalar, asitli içecekler dişlerin en büyük düşmanıdır. Bu tip gıdalar olabildiğince az tüketilmeli, sonrasında dişler fırçalanamayacaksa en azından su içirilmelidir.
• Bebeklerde gece uyumadan önce biberonla şekerli, ballı sütlerin verilmesi “biberon çürüğü” denen diş çürüklerini meydana getirebilir. Biberon kullanımı olabildiğince azaltılmalı, uyumadan önce diş fırçalama alışkanlığı kazandırılmalı, dişleri henüz sürmemiş bebeklerde ağız ortamı temiz bir tülbentle temizlenmeli, yine en azından bebeğe son olarak su içirilmelidir.
• Çürük oluşma riskinin yüksek olduğu düşünülen çocuklarda flor uygulamaları yapılarak dişlerin yapısı güçlendirilir, fissür örtücüler uygulanarak dişte çürük oluşumu engellenebilir.
• 1 yaşından itibaren çocuklar diş hekimi ile tanıştırılmalı, 6 ayda bir kontrol muayenesi yapılmalıdır.
• Beslenme alışkanlıkları düzenlenmeli, öğün aralarında abur cubur yenmesinden olabildiğince kaçınılmalıdır.
Çocuğumun Dişleri Kaç Aylıkken / Kaç Yaşında Sürecek?
SÜT DİŞLERİ
Orta ve Yan kesiciler : 6-12 AY
1.Süt azıları : 12-18 AY
2.Süt azıları : 18-24 AY
Köpek dişleri : 24-30 AY
SÜREKLİ DİŞLER
1.büyük azı dişleri : 6 yaş
Orta kesiciler : 6-7 yaş
Yan kesiciler : 7-8 yaş
Üst köpek dişleri : 12-13 yaş / Alt köpek dişleri : 9-10 yaş
1.küçük azı dişleri : 9-10 yaş
2.küçük azı dişleri : 11-12 yaş
2.büyük azı dişleri : 12-13 yaş
3.büyük azı dişleri : 18-24 yaş
Dişlerin Sürmesi Sırasında Çocukta Hangi Değişiklikler Gözlenebilir?
Dişler sürerken çocuklarda ağrı, ateş, ishal, tükürükte artış, dişleri kaşıma ve sürekli bir şeyler ısırma hissi, iştahsızlık görülebilir.
Çocuğum Düştü, Dişi Kırıldı Ne Yapmalıyım?
Düşme, çarpma, trafik kazaları, spor yaralanmaları gibi çeşitli travmalar sonucunda dişlerde veya yumuşak dokularda birtakım zararlar meydana gelebilir. Dişlerde sallanmalar, kırılmalar, dişin kemik içerisine gömülmesi veya tamamen yerinden çıkması; yumuşak doku yaralanmaları söz konusu olabilir. Bu gibi durumlarda dişin kırılan parçası veya tamamı çıktıysa diş bulunup köküne dokunmamaya çalışarak süt, tükürük veya serum içerisinde saklanmalı; en kısa sürede diş hekimine başvurulmalıdır.
Süt dişleri zaten dökülmüyo mu? Tedavi edilmesine gerek var mı?
Süt dişleri çıktıktan sonra düşme zamanlarına zaman ağızda belli başlı görevleri yerine getirirler. Süt dişlerinde bir çürük varlığında öncelikle ağrı çocuğu rahatsız edecektir. Dişlerdeki çürükler tedavi edilmediğinde hem ağrı hem de dişlerdeki madde kayıpları nedeniyle çocuk etkin bir çiğneme yapamayacak, beslenme bozuklukları oluşabilecektir. Öte yandan estetik açıdan dişlerin kötü görünümü çocuğun özellikle sosyal ortamlarda sıkıntı yaşamasına, psikolojik olarak etkilenmesine yol açacaktır. Bir diğer önemli sonuç da süt dişlerindeki çürüklerin ilerlemesiyle oluşacak enfeksiyonun altındaki sürekli diş germine zarar vermesidir. Çürükler tedavi edilmediğinde ilerleyerek dişin çekimine gerek duyulduğunda o dişin yerine gelecek sürekli dişin boşluğunu koruyabilmek adına yer tutucu denen apareylerin yapılması gerekecektir. Bunun yerine o süt dişinin tedavi edilmesi hem daha sağlıklı hem de daha kolay bir işlemdir.
Çocuğumun dişlerini fırçalamaya ne zaman başlamalıyım?
İlk süt dişinin sürmesiyle beraber ağız ortamının temizlenmesi sağlanmalıdır. Anne babalar ıslak bir gazlı bez ya da tülbent yardımıyla dişleri temizlemelidir. Arka gruptaki azı dişlerinin sürmesinden sonra (2.5-3 yaş) çocuk, diş fırçalamaya başlamalıdır. Bu yaşlardaki çocuklar etkin bir fırçalama yapamazlar. Esas amaç çocuğa diş fırçalama alışkanlığının kazandırılmasıdır. Yeterli temizliği sağlayabilmek adına anne babaların kontrolü şarttır. Çocuğu fırçalama işlemine alıştırmak adına onunla beraber diş fırçalamak iyi bir yöntemdir. Sabah kahvaltıdan sonra akşam yatmadan önce ikişer dakikalık fırçalama yeterli olacaktır.
Çocuğum için hangi diş macununu, diş fırçasını kullanmalıyım?
Çocuklar için özel olarak üretilmiş ağız büyüklüğüne uygun, yumuşak kıllara sahip bir fırça kullanılması uygundur. Çocukların diş fırçalama sırasında tadını çok sevdikleri diş macunlarını yutması olasıdır. Buna önlem olarak 3 yaşından küçük çocuklarda diş macunu kullanılmaması tavsiye edilir. 3 yaşından büyük çocuklarda da yine çocuklar için özel olarak üretilmiş flor oranları düşük diş macunlarından bezelye tanesi kadar kullanılması yeterli olacaktır.
Biberon çürüğü nedir, nasıl engellenebilir?
Biberonla beslenen ve biberon ağızdayken uyuma alışkanlığı olan çocuklarda inek sütü veya anne sütünün doğal olarak içerdiği şeker veya sütün içerisine katılan bal pekmez gibi şekerli maddelerin gece boyunca diş yüzeylerinde bulunması sonucunda özellikle ön grup dişlerde meydana gelen çürüklerdir. Bu durumu engellemek için çocuğun biberonla uyuması engellenmeli, beslenmeden sonra dişler fırçalanmalı veya ıslak bir tülbentle silinmeli, bunlar yapılamıyorsa en azından çocuğa son olarak su içirilmelidir.